มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ  รุกคืบการศึกษา ปั้นคนพัฒนาสังคม 

คุณหญิงพวงร้อย ดิศกุล ณ อยุธยา กรรมการมูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์  เปิดเผยความคืบหน้าการพัฒนาการศึกษาของเด็กๆในพื้นที่โครงการพัฒนาดอยตุง(พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ  ซึ่งเป็นโครงการที่มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ ทำเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านการศึกษาของเด็กๆในพื้นที่  นอกเหนือจากการพัฒนาด้านเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม ฯลฯ   ทั้งนี้ที่ผ่านมามูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ ได้ทำเรื่องการพัฒนาการศึกษาในพื้นที่ดอยตุงมาโดยตลอด  ก่อนจะขยายผลไปในโรงเรียนทั่ว อ.แม่ฟ้าหลวง  ก่อนที่ในปีพ.ศ. 2561 จะแบ่งการพัฒนาเด็กๆตามช่วงชั้นและอายุ  ผ่านศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและอนุบาล    โดยมีการนำการเรียนการสอนแบบมอนเตสซอรี่ ( Montessori)  การเรียนรู้ที่เน้นให้เด็กได้ทำตามความสนใจของตนเองอย่างเป็นอิสระ เสริมความคิดสร้างสรรค์ และความมีระเบียบวินัยในตนเอง เพื่อเตรียมความพร้อมให้เข้าเรียนในชั้นสูงต่อไป  

คุณหญิงพวงร้อยกล่าวว่า  หลังจากเริ่มดำเนินการมาหลายปี  ปัจจุบันเราได้ขยายผลจาก 8 โรงเรียนในพื้นที่โครงการพัฒนาดอยตุง ไปทั่ว อ.แม่ฟ้าหลวง จำนวน 53 ศูนย์เด็กเล็ก และ 37 โรงเรียน  สำหรับระดับชั้น ป. 1-3 เน้นการเรียนการสอนภาษาไทยให้เด็กชาวเขาที่ภาษาไทยไม่ใช่ภาษาแม่ อ่านไม่ออก เขียนไม่ได้ พูดไม่เป็น ให้มีทักษะสื่อสารได้  ตามพระราชดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยใช้กระบวนการ Task Based Learning ขยายผลครอบคลุม 36 โรงเรียนใน อ.แม่ฟ้าหลวง  นักเรียนสามารถอ่าน เขียนภาษาไทยได้เพิ่มขึ้นร้อยละ 30-40 เมื่อเปรียบเทียบจากก่อนดำเนินโครงการ"  แนวทางการสอนแบบมอนเตสซอรี่ที่เรานำมาใช้  จะสอนให้เด็กเรียนรู้ทุกอย่างด้วยตัวเอง คิดวิเคราะห์ ทำโครงการด้วย Project Based Learning เขาสนใจอะไรเขาก็ทำแบบนั้น อาทิ ปลูกผัก ปลูกต้นไม้ เลี้ยงปลา ฯลฯ  แต่ละคนก้จะเขียนโครงงาน นำไปปฏิบัติ รายงานผลออกมาเป็นแผนภูมิ เป็นรูปภาพรายละเอียดต่างๆ  ตรงนี้ก็จะทำให้เขาจำขึ้นใจและรู้วิธีปฏิบัติจริงๆ  ไม่ใช่เรียนแค่ท่องจำแต่เป็นการเรียนด้วยการปฏิบัติจากสิ่งที่เขาชอบ     บทบาทของครูในหลักสูตรมอนเตสซอรี่จะเป็นเพียงผู้ชี้แนะ แต่จะไม่ชี้นำ เพราะเน้นเด็กเป็นศูนย์กลาง สามารถเลือกทำกิจกรรมหรือเลือกเรียนรู้ในสิ่งที่สนใจได้อย่างอิสระโดยไม่มีการตีกรอบจากครู.....เราอยากสร้างเด็กๆ ทุกคนในพื้นที่ให้เป็นพลเมืองดีมากกว่าเป็นคนดี  เพราะเป็นคนดีมันเป็นแค่คนเดียว แต่ถ้าเป็นพลเมืองดีเขาจะไปช่วยผลักดันทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นชุมชน สังคม หรือประเทศ  เรื่องนี้สมเด็จย่าท่านเคยรับสั่งไว้ว่า ไม่มีใครอยากเป็นคนไม่ดี เพียงแต่เขาไม่มีโอกาสและทางเลือกที่ดี  ถ้าเราช่วยเขา ให้เขาช่วยตัวเองได้ อนาคตเขาก็มาช่วยคนไทย ช่วยประเทศไทย   "  คุณหญิงพวงร้อยกล่าว

คุณหญิงพวงร้อยกล่าวต่อว่า เราโชคดีที่การวางหลักสูตรดังกล่าวนี้มีโรงเรียนนานาชาติ เซนต์แอนดรูว์ส กรุงเทพฯ เข้าร่วมอบรมฝึกปฏิบัติให้กับครู 8 โรงเรียนในพื้นที่โครงการพัฒนาดอยตุงฯ  โดยในระดับชั้น ม. 1-6 เป็นการเรียนพื้นฐานและทักษะอาชีพ เตรียมนักเรียนให้พร้อมออกสู่โลกภายนอก  นอกจากนั้นยังมี บ.ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) ร่วมพัฒนากับโรงเรียนห้วยไร่สามัคคีและขยายผลอีก 2 โรงเรียน   ทั้งนี้การส่งเสริมการศึกษาของมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ ให้กับเด็กๆในพื้นที่  เราไม่ได้เน้นเรื่องการเรียนการสอนอย่างเดียว   แต่ยังมีกิจกรรมเสริมนอกห้องเรียนให้เด็กๆเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันเรื่องยาเสพติด   ให้ความรู้เรื่องธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม  

"  ปัญหาการศึกษาในพื้นที่ดอยตุงและใกล้เคียง   เดิมมีข้อจำกัดเรื่องจำนวนครูไม่เพียงพอ มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ จึงจัดครูอัตราจ้างเข้าไปเสริม ขณะเดียวกันก็พัฒนาการสอนของครูโดยส่งไปอบรม และยังให้การดูแลด้านความปลอดภัย ให้ความมั่นใจ  ให้ความมั่นคงในวิชาชีพด้วย  เราภูมิใจที่เราสามารถช่วยเด็กให้อ่านออกเขียนได้ แม้จะมีบางส่วนที่ไม่ประสบความสำเร็จ แต่ส่วนใหญ่ก็ได้ผลออกมาเป็นที่น่าพอใจ  บางคนจบจากเราก็ไปเรียนต่อในต่างประเทศ ไปทำงานในต่างประเทศ อาทิ เกาหลี ยุโรป ฯลฯ  บางคนกลับมาเป็นครูมาช่วยสอนเด็กๆรุ่นหลังๆ  บางคนกลับมาช่วยท้องถิ่น บางคนกลับมาทำธุรกิจเป็นของตัวเอง อาทิ เปิดร้านกาแฟ ขายของออนไลน์  สร้างเงินสร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำ  สามารถเอาความรู้ที่เขาได้รับกลับมาพัฒนาตัวเองและชุมชนได้ "  คุณหญิงพวงร้อยกล่าว

ด้านหม่อมหลวงดิศปนัดดา ดิศกุล ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ กล่าวเพิ่มเติมว่า  มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ เราให้ความสำคัญกับการศึกษามาโดยตลอด เพราะเราเชื่อว่าการพัฒนาคนเป็นเรื่องสำคัญที่สุดเป็นต้นทางของทุกกระบวนการ  โรงเรียนในความคิดของเราเด็กๆต้องมีทั้งฮาร์ดสกิลคือมีวิชาชีพ วิชาชีวิต และ ซอฟต์สกิลคือการเรียนการสอนทั่วไป  ต้องคิดเป็นต้องช่วยเหลือตัวเองได้ ต้องมีทักษะในการใช้ชีวิตบนโลกนี้  ใช้คอมพิวเตอร์ได้ ใช้ภาษาเป็น 

" ผมมีความคิดว่าเป็นไปได้ไหมที่เราจะมีโรงเรียนสอนการศึกษา โดยที่ครูไม่ต้องมาสอนได้ไหม ยกตัวอย่างคือการทำหลักสูตรดีๆแล้วสอนทางอินเตอร์เน็ต เอาครูจุฬาฯ ครูเก่งๆมาสอนเลข สอนอังกฤษ บันทึกไว้  แล้วเราก็ไปเปิดให้เด็กๆที่อยู่ห่างไกลดู เขาแค่มีคอมพิวเตอร์ มีมือถือก็เรียนได้แล้ว  เหมือนกับที่อดีตเราเคยมีโครงการเรียนทางไกลผ่านดาวเทียม เพื่อนผมที่อยู่แอฟริกาเขาก็ทำแบบนี้ ครูไม่ต้องมีทักษะ ครูไม่ต้องสอน แค่มีหน้าที่ดูแลเด็ก ไม่ต้องมีโรงเรียน ไม่ต้องมีอาคาร ไม่ต้องมีครู  เด็กๆอยู่ที่บ้านหรืออยู่ที่ไหนก็เรียนรู้ได้เอง ขอแค่มีอินเตอร์เน็ต มีคอมพิวเตอร์ มีมือถือก็เรียนรู้ทุกเรื่องได้  เรื่องนี้เป็นความท้าทายใหม่ กระทรวงศึกษาธิการจะเอามั้ย ถ้าเอาก็มาตั้งโต๊ะคุยกันเลย " หม่อมหลวงดิศปนัดดากล่าว

ดร.ศุภโชค ปิยะสันต์  ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านห้วยไร่สามัคคี 1 ใน 8 โรงเรียนในพื้นที่ดอยตุงที่ใช้การเรียนการสอนแบบมอนเตสซอรี่ กล่าวว่า  สำหรับเราจะดูแลเด็กๆในพื้นที่ บ้านห้วยไร่สามัคคี บ้านห้วยน้ำขุ่น เราแบ่งการเรียนการสอนปฐมวัยถึง ป.3 ก็จะเตรียมความพร้อมร่างกาย จิตใจ พื้นฐานคุณธรรม อ่านเขียนภาษาไทยได้ดี  ป.4-ป.6  เน้นการช่วยตนเอง คิด ถามตอบ วิเคราะห์  แก้ไขปัญหา สร้างโครงการเล็กๆได้   ม.1- ม.6  ก็จะเตรียมตัวสู่โลกภายนอก เน้นให้มีพื้นฐานการประกอบอาชีพ 

" หลักสูตรของเราก็มีโรงเรียนต่างๆมาช่วยเขียน เราไม่เน้นการท่องจำ แต่ให้เด็กเลือกทำงานตามความสนใจและความพร้อมของตนเอง เรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัสทั้ง 5 ได้เรียนอย่างอิสระผ่านสิ่งแวดล้อมที่ครูจัดให้อย่างมีเป้าหมาย เด็กที่เรียนกับเราไม่ได้รู้แค่ทฤษฎีเหมือนเด็กในเมืองที่รู้ทุกอย่างแต่เปลี่ยนหลอดไฟไม่ได้ ทำไอะไรไม่เป็น แต่เด็กๆที่นี้ทำทุกอย่างเองหมด เปลี่ยนหลอดไฟ เปลี่ยนก๊อกน้ำ ค้าขายออนไลน์ ประกอบอาชีพ นี้คือสิ่งที่เราสอน ปัจจุบันนี้เราสามารถดึงเด็กๆในหมู่บ้านที่เป็นชาวเขา เข้ามาสู่การศึกษาได้จำนวนมาก โชคดีที่เราได้มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯมาช่วย ทั้งเรื่องค่าจ้างครู เรื่องบุคลากร เรื่องหลักสูตร เรื่องความร่วมมือจากองค์กรต่างๆ เด็กชาวเขาจึงได้มีโอกาสเรียนมีโอกาสศึกษา แล้ววันนี้เขาก็กลับมาช่วยพัฒนาสังคม" ดร.ศุภโชคระบุ

////////////////////////