‘แบงก์ชาติ’ รับภาษีทรัมป์กดเศรษฐกิจไทยส่อแววซึมยาว 1 ปีครึ่ง ส่งออก-บริโภค-ลงทุนชะลอ จับตาปัจจัยเสี่ยงทางการเมือง หวั่นกระทบเบิกจ่ายล่าช้า

9 ก.ค. 2568 – นายปิติ ดิษยทัต รองผู้ว่าการ ด้านเสถียรภาพนโยบาย ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) กล่าวถึงมุมมองของ ธปท. ที่เห็นว่าผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทย จากมาตรการภาษีของสหรัฐฯ จะไม่รุนแรงเท่ากับผลกระทบจากช่วงวิกฤติการเงินโลก (Global Financial Crisis : GFC) หรือช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 ว่า หากพิจารณามิติความรุนแรงและมิติระยะเวลา จะเห็นว่าช็อกจาก Tariffs แตกต่างกันกับช็อกในรอบการระบาดของโควิด-19 และวิกฤตการเงินโลกในปี 2551 ที่มีความรุนแรงระยะสั้น และเป็นหลุมดิ่งลง ทำให้กิจกรรมเศรษฐกิจทุกอย่างชะงักงั้น แต่ช็อกจากเรื่องภาษีสหรัฐฯ ครั้งนี้ไม่ได้เกิดขึ้นทันที เพราะมีการพูดถึงและรับรู้การปรับขึ้นภาษีมาสักระยะแล้ว ซึ่งช็อกนี้จะมีระยะเวลาทอดยาวไปถึงปี 2569

และเมื่อมองไปข้างหน้าภายใต้สถานการณ์ยังมีความไม่แน่นอนสูง และอาจจะเกิดช็อกได้ ดังนั้น จุดยืนนโยบายการเงินผ่อนคลาย เพื่อสนับสนุนเศรษฐกิจจึงเป็นสิ่งที่เหมาะสม ซึ่งในช่วงที่ผ่านมา การปรับลดดอกเบี้ย 3 ครั้ง สามารถรองรับความเสี่ยงได้ระดับหนึ่ง แต่มองไปข้างหน้า ธปท.พร้อมจะปรับเปลี่ยนนโยบายการเงินรองรับความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้น ซึ่งพื้นที่การทำนโยบาย (Policy Space) เป็นสิ่งสำคัญ เพราะจะทำให้เศรษฐกิจมีความยืดหยุ่นและทดท้าน (Resilience) สามารถรองรับช็อกที่จะเกิดขึ้นยาวนานได้

“กนง.ได้ประเมินฉากทัศน์ไว้หลากหลายมาก ซึ่งตัวเลข Tariffs จะออกมาเท่าไรนั้น ไม่สำคัญมาก หรือเศรษฐกิจรายไตรมาสจะขยายตัว -0.1% หรือ +0.1% เท่ากับทิศทางเศรษฐกิจโดยรวม เพราะเรามองเศรษฐกิจครึ่งปีหลังไม่ดี และแผ่วลง ซึ่งจีดีพีปี 2569 เรามองที่ 1.7% ชะลอลงพอสมควร และขยายตัวต่ำกว่าศักยภาพ เพราะมีช็อกที่ทอดยาวเข้ามากระทบ เราไม่ตกเหวปีนี้ แต่ตกปีหน้า ดังนั้นการลดดอกเบี้ย อาจจะช่วยลดภาระหนี้ได้บ้าง แต่ไม่ได้เกิดการขอสินเชื่อใหม่ เพราะอุปสงค์ลดลง จึงต้องชั่งน้ำหนัก เพราะพื้นที่การทำนโยบายเป็นสิ่งสำคัญ เพราะหากเศรษฐกิจเข้าสู่ช็อกที่มีเยอะขึ้น การทำให้เศรษฐกิจมีความทนทานและยืดหยุ่น น่าจะดีกว่า” นายปิติ ระบุ

นายสักกะภพ พันธ์ยานุกูล ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายนโยบายการเงิน ธปท. กล่าวว่า โอกาสที่จะเกิดเศรษฐกิจถดถอย คือ การที่เศรษฐกิจเป็นลบติดต่อกัน 2 ไตรมาส ซึ่งในอดีตมีการเกิดขึ้น 4 ครั้งในไทย คือ ช่วงวิกฤติต้มยำกุ้ง ช่วงวิกฤติการเงินโลก ช่วงการชุมนุมประท้วงใหญ่ปี 2553 และช่วงสถานการณ์ระบาดของโควิด-19 ซึ่งการจะเกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอยเชิงเทคนิคได้นั้น จะต้องเกิดแรงกระแทกใหญ่จากปัจจัยภายนอก เป็น crisis หรือจากปัจจัยในประเทศที่รุนแรงมาก ๆ จะทำให้เศรษฐกิจหดตัวติดต่อกัน 2 ไตรมาส

“ถ้าดูจากประมาณการในปี 2568 และทอดยาวไปปี 2569 การขยายตัวเมื่อเทียบไตรมาสต่อไตรมาสที่ 0.1% อยู่แล้ว โตค่อนข้างต่ำ โอกาสที่จะเกิดเศรษฐกิจถดถอยเชิงเทคนิคได้หรือไม่นั้น มี แต่เราไม่ได้เอาเข้าไว้ใน base line เพราะโอกาสจะเกิดเศรษฐกิจถดถอย จะต้องเป็นช็อคที่รุนแรงและมีขนาดใหญ่ ซึ่งส่วนใหญ่จะจากข้างนอก เช่น วิกฤติการเงิน ซึ่ง base line ที่เรามอง และ house ต่าง ๆ ที่มองก็ไม่ได้คิดว่าจะมี Global recession” นายสักกะภพ ระบุ

ส่วนประเด็นความไม่แน่นอนทางการเมืองนั้น เป็นประเด็นที่ ธปท.ติดตามอย่างใกล้ชิด เพราะที่ผ่านมาปัจจัยทางการเมืองจะมีผลกระทบต่อการเบิกจ่ายงบประมาณที่ล่าช้า ซึ่งจะมีผลกระทบต่อเศรษฐกิจ จึงเป็นหนึ่งในความเสี่ยงที่ต้องติดตาม

นางสาวบัณณรี ปัณณราช ผู้อำนวยการฝ่ายเศรษฐกิจมหภาค ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) กล่าวว่าเศรษฐกิจไทยช่วงครึ่งปีแรก (ม.ค.-มิ.ย.68) ขยายตัวได้ดีจากแรงขับเคลื่อนของภาคการผลิต และการส่งออกสินค้า ในขณะที่ระยะข้างหน้าเศรษฐกิจไทยมีโอกาสชะลอตัวจากผลกระทบของนโยบายปรับขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าของสหรัฐฯ ซึ่งจะมีผลกระทบต่อเนื่องมายังการบริโภค และการลงทุนภายในประเทศ รวมถึงรายรับภาคการท่องเที่ยวที่ชะลอตัวลง จากนักท่องเที่ยวจีนที่ชะลอตัวลง อย่างไรก็ดี ยังมีการจับจ่ายของกลุ่มนักท่องเที่ยวระยะไกล (Long haul) เช่น นักท่องเที่ยวยุโรป ที่เข้ามาช่วยชดเชยรายได้จากนักท่องเที่ยวจีนที่ชะลอตัวลงได้บ้าง

ทั้งนี้ เมื่อมองไปข้างหน้า แนวโน้มเศรษฐกิจไทยคาดว่าจะชะลอลงพอสมควร โดยครึ่งปีหลัง คาดว่าจะชะลอตัวมาเหลือที่ 1.6% ส่วนปี 2569 อยู่ที่ 1.7% เป็นความท้าทายของเศรษฐกิจในระยะข้างหน้า ที่จะมีการเติบโตได้ต่ำกว่า 2% ไปอย่างน้อยอีกปีครึ่ง

สำหรับปัจจัยที่ทำให้แนวโน้มเศรษฐกิจไทยในระยะข้างหน้าชะลอตัวลง เป็นผลกระทบจากการส่งออกที่คาดว่าจะหดตัวรุนแรงตั้งแต่ครึ่งหลังของปี 2568 อันเนื่องจากมาตรการภาษีของสหรัฐฯ ซึ่งจะเริ่มเห็นผลกระทบที่ชัดเจนมากขึ้นในระยะข้างหน้า ทำให้คาดว่าการส่งออกไทยช่วงครึ่งปีหลังนี้จะหดตัว -4% และปี 2569 หดตัว -2% ภายใต้ความไม่แน่นอนที่ต้องติดตามอย่างต่อเนื่อง

“คาดว่าการส่งออกจะชะลอลงในระยะข้างหน้า จากผลกระทบมาตรการภาษีในช่วงครึ่งหลังปีนี้ ซึ่งการส่งออกจะลดลงรุนแรงตั้งแต่ไตรมาส 3 เป็นต้นไป และทำให้ภาพรวมการส่งออกไทยครึ่งหลังของปี 2568 ติดลบ -4% และปี 2569 ติดลบต่อเนื่องที่ -2%” นางสาวบัณณรี กล่าว

อย่างไรก็ดี ธปท. คาดการณ์ว่าเศรษฐกิจไทยปี 2568 จะขยายตัวได้ 2.3% โดยมีการขยายตัวที่ดีใกล้เคียง 3% ในช่วงครึ่งปีแรก และจะชะลอตัวรุนแรงในช่วงครึ่งหลังของปีนี้ ต่อเนื่องไปจนถึงปี 2569 ที่คาดว่าจะขยายตัวได้เพียง 1.7% ซึ่งเป็นผลจากการส่งออกที่คาดว่าจะติดลบ การลงทุนภาคเอกชนที่ขยายตัวต่ำมาก รวมทั้งการบริโภคที่ชะลอตัวลงเช่นกัน

โดยเศรษฐกิจไทยทั้งปี 2568 และปี 2569 มีความเสี่ยงไปทางด้านต่ำ และมีประเด็นสำคัญที่ต้องติดตาม คือ 1. พัฒนาการของการเจรจาการค้ากับสหรัฐฯ (Trade War) และความขัดแย้งด้านภูมิรัฐศาสตร์ 2. ความไม่แน่นอนทางการเมืองภายในประเทศ และ 3. ความตึงตัวของสินเชื่อในบางจุด ที่อาจะกระทบกลุ่มเปราะบางและเอสเอ็มอีมากกว่าที่คาด

นายสุรัช แทนบุญ ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายนโยบายการเงิน ธปท. กล่าวว่า ธปท.ประมาณการอัตราเงินเฟ้อทั่วไป (CPI) ปีนี้อยู่ที่ 0.5% ส่วนปี 69 อยู่ที่ 0.8% ซึ่งการที่เงินเฟ้อของไทยที่อยู่ในระดับต่ำนั้น เป็นผลมาจากการปรับตัวลดลงของราคาสินค้าในกลุ่มพลังงาน และอาหารสดเป็นหลัก แต่ไม่ได้ส่งผลให้ราคาสินค้าอื่น ๆ ในตระกร้าคำนวณเงินเฟ้อลดลงเป็นวงกว้าง ในขณะที่ราคาสินค้าจำเป็นในชีวิตประจำวันของผู้บริโภคยังปรับตัวเพิ่มขึ้น สอดคล้องกับค่าครองชีพที่ยังอยู่ในระดับสูง ซึ่งจากเหตุผลดังกล่าว เป็นการสนับสนุนด้วยว่าประเทศไทยไม่ได้เข้าสู่ภาวะเงินฝืดแต่อย่างใด