สารพิษจากเหมืองเมียนมาทำป่วน ผู้อำนวยการสมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต ชี้ประชาชนไม่กล้าใช้น้ำจากแม่น้ำแล้ว จี้รัฐบาลเร่งเจรจาประเทศต้นทาง พร้อมเสนอตั้งกองทุนช่วยเหลือผู้ประสบภัยลุ่มน้ำภาคเหนือ

เมื่อวันที่ 14 ก.ค.68 - เครือข่ายประชาชนลุ่มน้ำโขงกว่า 140 คน จากหลากหลายกลุ่ม อาทิ เครือข่ายแม่หญิงลุ่มน้ำโขง กลุ่มแม่หญิงชนเผ่า สมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต และนักวิชาการจากหลายมหาวิทยาลัย ได้รวมตัวกัน ณ วัดพระธาตุสองพี่น้อง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย เพื่อประชุมระดมความคิดเห็นในหัวข้อ "แม่น้ำโขงรุกหนัก" หวังหาทางออกต่อปัญหาน้ำท่วมและสารพิษปนเปื้อนในแม่น้ำกก แม่น้ำสาย แม่น้ำรวก และแม่น้ำโขง

ที่ประชุมได้เสนอให้มีการจัดตั้ง กองทุนช่วยเหลือผู้ประสบภัยลุ่มน้ำภาคเหนือ พร้อมทั้งมีการอภิปรายอย่างเข้มข้นถึงปัญหาสารพิษในแม่น้ำ ซึ่งมีรายงานพบสารตะกั่ว สารหนู และแมงกานีสเกินค่ามาตรฐานอย่างชัดเจน ส่งผลกระทบโดยตรงทำให้ชาวบ้านไม่กล้าใช้น้ำจากแม่น้ำในชีวิตประจำวัน เนื่องจากกังวลต่อปัญหาสุขภาพและผลกระทบระยะยาว

นายสายัณห์ ข้ามหนึ่ง ผู้อำนวยการสมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต ระบุว่า ทางเครือข่ายจะยื่นข้อเสนอถึง องค์การสตรีแห่งสหประชาชาติ (UN Women) เพื่อขอให้ตั้งกองทุนช่วยเหลือผู้หญิงและผู้ประสบภัยในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากปัญหาดังกล่าว พร้อมเรียกร้องให้รัฐบาลไทยเร่งเจรจากับประเทศต้นทางที่ก่อมลพิษ โดยเฉพาะการทำเหมืองในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา ซึ่งเชื่อว่าเป็นต้นตอสำคัญของปัญหาสารพิษ

ด้าน อาจารย์สืบสกุล กิจนุกร จากมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง ได้กล่าววิพากษ์วิจารณ์ว่า รัฐบาลไทยยังไม่มีความจริงจังในการแก้ปัญหาน้ำในแม่น้ำสายหลักที่ปนเปื้อนสารพิษอย่างเป็นรูปธรรม แม้จะมีการอ้างว่าใช้กลไกความร่วมมือระหว่างประเทศอย่างคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง (MRC) หรือความร่วมมือแม่โขง-ล้านช้าง (LMC) ในการเจรจากับเมียนมาและจีน แต่ข้อเท็จจริงคือเป็นเพียงแค่การส่งหนังสือ โดยยังไม่มีวันเจรจาที่ชัดเจนหรือความคืบหน้าที่เป็นรูปธรรม

อาจารย์สืบสกุลยังกล่าวอ้างถึงผลตรวจล่าสุดจากกรมควบคุมมลพิษที่พบสารหนู ตะกั่ว และแมงกานีสเกินมาตรฐานในหลายจุดของแม่น้ำ ซึ่งเป็นหลักฐานที่ชัดเจนถึงความรุนแรงของปัญหา จึงเร่งให้รัฐบาลไทยใช้กลไกระหว่างประเทศเพื่อกดดันให้ประเทศต้นทางเร่งแก้ไขปัญหาอย่างเร่งด่วน ก่อนที่สถานการณ์จะลุกลามและสร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนในวงกว้างมากกว่านี้

ข้อมูล : ณัฐวัตร ลาพิงค์ จ.เชียงราย