ผลประชุม GBC ไทย–กัมพูชา สมัยพิเศษ เห็นชอบถอนอาวุธหนัก–เริ่มเก็บกู้ทุ่นระเบิดใน 1 เดือน กัมพูชาตอบรับปราบสแกมเมอร์ 60 แห่ง พร้อมร่วมจัดระเบียบบ้านหนองจาน–เล็งเปิดด่านการค้าจันทบุรี–ตราด

วันที่ 10 กันยายน 2568 - ที่จังหวัดเกาะกง ประเทศกัมพูชา พล.อ.ณัฐพล นาคพาณิชย์ รมช.กลาโหม และพล.อ.เตีย เซ็ยฮา รองนายกรัฐมนตรีกัมพูชา เป็นประธานร่วมการประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไปไทย–กัมพูชา หรือ GBC สมัยพิเศษ ครั้งที่ 1/2568
สําหรับคณะผู้แทนไทย ที่เข้าร่วมการประชุมโดยมีคณะผู้แทนประกอบด้วย พล.อ.ธราพงษ์ มะละคํา รองปลัดกระทรวงกลาโหม, พล.อ.อ.นนทรี อินทรสาลี รองผู้บัญชาการทหารสูงสุด นายชํานาญวิทย์ เตรัตน์ รองปลัดกระทรวงมหาดไทย ด้านกิจการความมั่นคงภายใน นายวรณัฐ คงเมือง รองเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ(สมช.)  พล.อ.กันตพจน์ เศรษฐารัศมี ผอ.สํานักนโยบายและแผนกลาโหม พล.อ.ธงชัย รอดย้อย เสนาธิการทหารบก พล.ร.อ. ไพโรจน์ เฟื่องจันทร์ เสนาธิการทหารเรือ พล.อ.อ.วชิระพล เมืองน้อย เสนาธิการทหารอากาศ พล.ต.อ.ธัชชัย ปิตะนีละบุตร จเรตํารวจ  พล.ท.ณัฐพงษ์ เพราแก้ว เจ้ากรมกิจการชายแดนทหาร และเลขานุการ GBC พล.ท.อมฤต บุญสุยา แม่ทัพภาคที่ 1 และประธานร่วม RBC ฝ่ายไทย พล.ต.วีระยุทธ รักศิลป์ รองแม่ทัพภาคที่ 2 เป็นผู้แทนแม่ทัพภาคที่ 2 ร่วมการประชุม อย่างเป็นทางการ

หลังการหารือ ทั้งสองฝ่ายได้จัดพิธีลงนามและแลกเปลี่ยนแฟ้ม แสดงเจตนารมณ์ความร่วมมือ บรรยากาศเป็นไปด้วยมิตรภาพและความตั้งใจของทั้งสองประเทศที่จะร่วมกันสร้างสันติสุข ความมั่นคง และความไว้เนื้อเชื่อใจ การประชุมครั้งนี้ถือเป็นก้าวสําคัญในการคลี่คลายสถานการณ์ตึงเครียดตามแนวชายแดนไทย–กัมพูชา และสร้างกลไกความร่วมมือเชิงบวกระหว่างกัน

พลเอก ณัฐพล นาคพาณิชย์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม แถลงผลการประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไปไทย–กัมพูชา (General Border Committee: GBC) ในครั้งนี้ ซึ่งเป็นสมัยพิเศษ ประเด็นสําคัญที่ที่ประชุมบรรลุข้อตกลงร่วมกัน ดังนี้
1.การถอนอาวุธหนักและยุทโธปกรณ์ทําลายล้างสูง ทั้งสองฝ่ายเห็นชอบให้เคลื่อนย้ายอาวุธหนักออกจากพื้นที่ชายแดน กลับสู่ที่ตั้งปกติ เพื่อป้องกันการปะทะหรือความเข้าใจผิด โดยจะจัดทําแผนร่วมภายใน 3 สัปดาห์ และมีคณะผู้สังเกตการณ์นานาชาติ (IOT) เข้ามามีบทบาทกํากับดูแล
2.การเก็บกู้ทุ่นระเบิด (Humanitarian Demining) จะตั้งคณะประสานงานร่วมระหว่างฝ่ายเลขานุการ GBC ไทย–กัมพูชา และศูนย์ทุ่นระเบิดกัมพูชา ภายใน 1 สัปดาห์ เพื่อจัดทําแผนปฏิบัติการและโครงการนําร่องในพื้นที่ชายแดน โดยเริ่มดําเนินการจริงภายใน 1 เดือน ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่ฝ่ายกัมพูชาตอบรับร่วมมืออย่างเป็นรูปธรรม
3.การปราบปรามอาชญากรรมออนไลน์–สแกมเมอร์ (Scam Center) ไทยได้มอบข้อมูลพิกัดสถานที่ต้องสงสัยกว่า 60 แห่งให้กัมพูชาดําเนินการปราบปรามอย่างเด็ดขาด โดยจะตั้งคณะทํางานร่วมของกระทรวงมหาดไทยและสํานักงานตํารวจแห่งชาติทั้งสองประเทศ เพื่อกําหนดแผนปฏิบัติการร่วมกัน โดยมีกําหนดประชุมประสานงานรอบแรกวันที่ 16 กันยายนนี้ ที่จังหวัดสระแก้ว
4.การจัดการพื้นที่รุกล้ํา บ้านหนองจาน จ.สระแก้ว ปัญหาชุมชนกัมพูชาที่รุกล้ําเข้ามาอยู่ในเขตไทย ถูกหยิบยกเป็นวาระสําคัญ ที่ประชุมมอบหมายให้คณะกรรมาธิการเขตแดนร่วม (JBC) และคณะกรรมการชายแดนส่วนภูมิภาค (RBC) ร่วมหารือ พร้อมให้ผู้ว่าราชการจังหวัดสระแก้ว และผู้ว่าฯ จังหวัดบันเตียเมียนเจย ของกัมพูชา ประสานการจัดการร่วมกัน หากโมเดลนี้ประสบผลสําเร็จ จะขยายไปยังพื้นที่ชายแดนอื่นที่มีลักษณะปัญหาคล้ายคลึงกัน
5.การผ่อนปรนจุดผ่านแดนเพื่อลดผลกระทบทางเศรษฐกิจ ทั้งสองฝ่ายพิจารณาผ่อนผันการขนส่งสินค้าข้ามแดนในจุดที่ไม่มีปัญหาด้านความมั่นคง โดยเบื้องต้นอาจเริ่มจากจุดผ่านแดนถาวรใน จ.จันทบุรี และ จ.ตราด ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีความตึงเครียดน้อยกว่า

พลเอก ณัฐพล ย้ําว่า ผลลัพธ์จากการประชุมครั้งนี้เป็นพัฒนาการเชิงบวก โดยเฉพาะการที่กัมพูชาตอบรับเรื่องการเก็บกู้ทุ่นระเบิดและการปราบปรามสแกมเมอร์ ซึ่งก่อนหน้านี้ไม่เคยให้คํามั่นที่ชัดเจน นับเป็นจุดเปลี่ยนสําคัญที่ต้องติดตามว่าฝ่ายกัมพูชาจะปฏิบัติจริงตามที่ตกลงหรือไม่ ทั้งนี้ ยังได้สะท้อนแนวนโยบายของนายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี ที่เน้นย้ําว่า “อธิปไตยของชาติและการปกป้องดินแดนต้องมาก่อนผลประโยชน์อื่นใด” พร้อมกําชับให้กองทัพดูแลทั้งด้านความมั่นคงและความเป็นอยู่ของประชาชนควบคู่กันไป

นอกจากนี้ พลเอก ณัฐพล ยังได้หารือแบบ “โฟว์อาย” กับพลเอก เตีย เซรย ฮา รัฐมนตรีกลาโหมกัมพูชา เพื่อย้ําประเด็นสําคัญ ได้แก่ การเก็บกู้ทุ่นระเบิดและปัญหาบ้านหนองจาน ซึ่งได้รับการตอบรับเชิงบวก ถือเป็นสัญญาณคลี่คลายที่น่าจับตามอง  ทั้งนี้ ที่ประชุมยืนยันว่า การแก้ไขปัญหาจะต้องทําด้วยสันติวิธี เพื่อสร้างสันติภาพถาวรในพื้นที่ชายแดน โดยการประชุม GBC ครั้งต่อไป กําหนดภายใน 30 วัน โดยฝ่ายไทยจะเป็นเจ้าภาพ